Κοινή Ανακοίνωση: “Καιρός επιτέλους να προστατεύσουμε τις ζωές των ανθρώπων που αναζητούν ασφάλεια στην Ευρώπη”

19 Ιουνίου 2023

Η επίσημη ανακοίνωση, όπως αναρτήθηκε από το SOS Children’s Villages International.

Υπογράφουν: SOS Children’s Villages International, Danish Refugee Council, HIAS Europe, Human Rights Watch, International Rescue Committee, Médecins sans Frontières / Doctors Without Borders, Missing Children Europe, Oxfam, Save the Children, Διεθνής Αμνηστία.

“Η ΕΕ δεν πρέπει να είναι συνένοχος στην απώλεια ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα και στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων στα σύνορα της Ευρώπης.

Για άλλη μια φορά, δεκάδες ζωές χάθηκαν στα σύνορα της Ευρώπης λόγω της αποτυχίας της ΕΕ να επιτρέψει στους ανθρώπους που αναζητούν προστασία να φτάσουν στην Ευρώπη με ασφάλεια.

Εκατοντάδες άνθρωποι αγνοούνται και θεωρούνται νεκροί, μετά την τελευταία τραγωδία κοντά στις ελληνικές ακτές, με αναφορές ότι μεταξύ των νεκρών είναι πολλές γυναίκες και παιδιά που κρατούνταν κάτω από το κατάστρωμα του υπερπλήρους αλιευτικού σκάφους. Οι αρχές πολλών κρατών – μελών ενημερώθηκαν για το σκάφος που βρισκόταν σε κίνδυνο πολλές ώρες πριν ανατραπεί, ενώ ένα αεροσκάφος της Frontex βρισκόταν επίσης στο σημείο.

Αυτές οι ανθρώπινες τραγωδίες διαδραματίζονται καθημερινά σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης. Το πρώτο τρίμηνο, του τρέχοντος έτους, ήταν το πιο θανατηφόρο στην κεντρική Μεσόγειο τα τελευταία έξι χρόνια.

Παρατηρητές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, τα Ηνωμένα Έθνη και αμέτρητοι ερευνητές δημοσιογράφοι, καθώς και μεγάλα μέσα ενημέρωσης, έχουν καταγράψει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις επαναπροωθήσεις και τις συστηματικές αποτυχίες στις έρευνες και στις διασώσεις που έχουν γίνει πλέον η κύρια πολιτική διαχείρισης της μετανάστευσης της ΕΕ.

Εκατοντάδες αναφορές και καταθέσεις αποδεικτικών στοιχείων έχουν δημοσιευθεί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βασίζονται απευθείας σε καταθέσεις μαρτύρων και επιζώντων. Οι Οργανισμοί ασκούν ακατάπαυστα συνηγορία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους ευρωπαϊκούς φορείς χάραξης πολιτικής προκειμένου να ληφθούν μέτρα για τον τερματισμό των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των παράλογων θανάτων στα σύνορα της ΕΕ.

Αντιθέτως, ορισμένα κράτη της ΕΕ έχουν μειώσει δραστικά τη Ναυτική Έρευνα και Διάσωση (SAR) και έχουν περιορίσει τις επιχειρήσεις SAR της κοινωνίας των πολιτών, πράγμα που σημαίνει ότι δε μπορεί να παρασχεθεί άμεση και αποτελεσματική βοήθεια σε μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο, παραβιάζοντας κατάφωρα τις διεθνείς υποχρεώσεις SAR.

Επιπλέον, την περασμένη εβδομάδα τα κράτη μέλη συμφώνησαν σε μια μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και μετανάστευσης, το οποίο βασίζεται στην αποτροπή και τη συστηματική κράτηση στα σύνορα της ΕΕ, που πιθανότατα θα αποτελέσει κίνητρο για περισσότερες επαναπροωθήσεις και θανάτους στη θάλασσα, ενώ οι μηχανισμοί παρακολούθησης των συνόρων που έχουν καθιερωθεί έως σήμερα δεν είναι ούτε ανεξάρτητοι, ούτε αποτελεσματικοί. Αυτό, θα ωθήσει τους ανθρώπους που διαφεύγουν  από τον πόλεμο και τη βία σε ακόμα πιο επικίνδυνες διαδρομές και θα προκαλέσει περισσότερους – μη αναγκαίους – θανάτους. Εν τω μεταξύ, τα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν να βασίζονται σε αδιαφανείς συμφωνίες δισεκατομμυρίων με τρίτες χώρες, σε μια προσπάθεια να απαλλαγούν από τις ευθύνες τους για το άσυλο.

• Ζητούμε πλήρη διερεύνηση αυτών των θανάτων και ειδικά για τον ρόλο των κρατών μελών της ΕΕ καθώς και για τη συμμετοχή του Frontex.
• Προτρέπουμε την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula Von der Leyen, να λάβει επιτέλους ξεκάθαρη θέση για το ανοιχτό νεκροταφείο στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης και να ζητήσει από τα κράτη μέλη να λογοδοτήσουν.
• Ζητούμε ένα ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου που θα εγγυάται στους ανθρώπους το δικαίωμα να αναζητούν προστασία με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων τους. Η ΕΕ θα πρέπει να σταματήσει να κατηγορεί τους λαθρέμπορους για τα ναυάγια και να σταματήσει να βλέπει λύσεις αποκλειστικά στην εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων.
• Προτρέπουμε την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καθιερώσουν προληπτικές, κρατικές επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Για πάρα πολλά χρόνια, ακούμε κενά λόγια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ, που «ανησυχούν» και «λυπούνται» για την απώλεια ζωών, χωρίς να λαμβάνουν μέτρα. Αυτή τη φορά πρέπει να είναι διαφορετική. Είναι καιρός επιτέλους να προστατεύσουμε τις ζωές και τα δικαιώματα των ανθρώπων που αναζητούν ασφάλεια στην Ευρώπη.”